Aktualności
Czy odnaleziony w Demre sarkofag jest oryginalnym miejscem pochówku św. Mikołaja?

Podczas badań archeologicznych prowadzonych w kościele św. Mikołaja w Demre odkryto wapienny sarkofag, który najprawdopodobniej był miejscem spoczynku biskupa Mikołaja z Miry. Jego legendarna postać zapisała się zarówno w tradycji chrześcijańskiej, jak i w popkulturze.
Ekspedycja realizowana jest w ramach projektu „Legacy for the Future” pod kierownictwem prof. Ebru Fatimy Findik z Uniwersytetu Hatay Mustafa Kemal. Przedsięwzięcie zostało zainicjowane przez tureckie Ministerstwo Kultury i Turystyki. Badania prowadzone są w Demre, znajdującym się na terenie dzisiejszej Turcji, znanym w przeszłości jako Mira – miejscu, gdzie św. Mikołaj pełnił funkcję biskupa w IV wieku. Sarkofag został odkryty w dwukondygnacyjnym aneksie kościoła św. Mikołaja (obecnie Antalya St. Nicholas Memorial Museum), przylegającym do południowej części budowli. Zgodnie z najnowszymi ustaleniami, obiekt ten mógł być pierwotnym miejscem pochówku św. Mikołaja, którego ciało ekshumowano w końcu XI stulecia i przeniesiono do bazyliki pod jego wezwaniem w Bari.
Wykonany z lokalnego wapienia sarkofag wyróżnia się skromną ornamentyką. Jego wieko zostało ukształtowane na wzór delikatnie wypukłego, dwuspadowego dachu, co stanowi nawiązanie do miejscowej stylistyki. Sarkofag, odsłonięty jedynie częściowo, ma 2 metry długości, a znalezione przed jego odkryciem kości zwierzęce oraz fragmenty terakotowych lampek oliwnych sugerują, że miejsce to pełniło funkcję funeralną. Dodatkowo potwierdzają to źródła pisane, które wskazują, że ciało św. Mikołaja złożono w uświęconym miejscu w Mirze.
Choć badania na stanowisku prowadzone są od końca lat 80. XX wieku, trwająca od dwóch lat ekspedycja wciąż znajduje się na wczesnym etapie. Badacze wyrażają nadzieję na znalezienie ostatecznego potwierdzenia, że kościół św. Mikołaja faktycznie wzniesiono w miejscu jego pochówku. Jednym z takich dowodów mogłoby być odkrycie inskrypcji w nadal nieodsłoniętej części sarkofagu.
_______________
Monika Stelmasiak-Majorek (ur. 1993) jest doktorem archeologii, specjalizującym się w archeologii eksperymentalnej i traseologii. Jej zainteresowania badawcze dotyczą w głównej mierze problemu wykonywania i użytkowania wczesnośredniowiecznych przedmiotów z kości i poroża, zwłaszcza tzw. przedmiotów z wyodrębnionym kolcem. Ukończyła studia z zakresu archeologii (spec. pradziejowa i średniowieczna) na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a obecnie pracuje jako asystentka w Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie.
Powyższy artykuł jest chroniony przez przepisy prawa autorskiego.
Redakcja wyraża zgodę na kopiowanie i przedrukowywanie tylko całości artykułu pod warunkiem zamieszczenia imienia i nazwiska autora, informacji o nim oraz informacji o źródle (link do wczesneśredniowiecze.pl).
Portal prowadzony przez
Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnieul. Kostrzewskiego 1, 62-200 Gniezno
t: 61 426 46 41
e: wczesnesredniowiecze@muzeumgniezno.pl