+
Artykuły
Artykuły
DR MICHAŁ BOGACKI
O Piaście i Popielu, czyli zabawa w głuchy telefon
Każdy z nas słyszał o legendarnym Piaście, założycielu pierwszej polskiej dynastii. Tylko którą jej wersję? Bo z tą legendą jest jak w zabawie głuchym telefonem, każdy dopowiada coś swojego. I tak Piast zmieniał profesję, miejsce zamieszkania, przydomek, stał się księciem... A jego oponent Popiel? Stawał się coraz czarniejszym charakterem.
.jpg "Olaf Tryggvason – król Norwegii, którego bały się trolle")
DR RENATA LEŚNIAKIEWICZ-DRZYMAŁA
Olaf Tryggvason – król Norwegii, którego bały się trolle
Jego życie było niezwykle barwne, a droga do norweskiego tronu niepozbawiona dramatycznych wydarzeń. Choć rządził Norwegią jedynie przez pięć lat, na stałe zapisał się w historii tego kraju jako władca charyzmatyczny, ale i słynący z kontrowersyjnych metod chrystianizacyjnych, przysparzających mu wrogów zarówno politycznych, jak i należących do świata nadnaturalnego.
%20Gigant%20z%20Cerne%20Abbas%20(1200%20x%20676).jpg "Obsceniczny Gigant z wczesnego średniowiecza")
EWELINA SIEMIANOWSKA
Obsceniczny Gigant z wczesnego średniowiecza
Historycy i archeolodzy od dawna spierali się o to, kiedy powstał i kogo przedstawia Gigant z Cerne Abbas, będący najsłynniejszą z trzech figur utrwalonych w kredowym podłożu znanych z Wielkiej Brytanii. Pierwsze rezultaty prowadzonych od roku badań archeologicznych wskazują, że Olbrzyma należy łączyć ze wczesnym średniowieczem i prawdopodobnie z oporem pogańskich Anglosasów wobec chrystianizacji.
DR HAB. PROF. UŚ JAKUB MORAWIEC
Knut Wielki król Anglii, Danii i Norwegii
Bez wątpienia był władcą wybitnym, bardziej politykiem i dyplomatą niż wodzem. Nie tylko zdobył władzę w Anglii, ale utrzymał się na tamtejszym tronie przez blisko 20 lat. Stworzył północne imperium, które co prawda nie przetrwało po jego śmierci, ale trwale zaznaczyło się w dziejach Anglii i Skandynawii. Syn charyzmatycznego króla Swena i jego piastowskiej małżonki – Knut Wielki.
DR RENATA LEŚNIAKIEWICZ-DRZYMAŁA
O elfach i karłach we wczesnośredniowiecznej Europie północnej
Wśród istot nadprzyrodzonych znanych średniowiecznej kulturze Północy elfy i karły zajmowały ważne miejsce. W jednych źródłach przedstawiane jako blisko związane z bogami, w innych uchodziły za niebezpieczne czy wręcz demoniczne byty. Ich ambiwalentny wizerunek w skandynawskich i anglosaskich tekstach wpłynął na to, jak obie te rasy są przedstawiane we współczesnej popkulturze.
MICHAŁ OSTROWSKI
Na książęcych łowach
Polowania dla futer i skór, różniły się od łowów na dużego zwierza. Te pierwsze opierały się na sprycie, przebiegłości, wiedzy i fortelu, te drugie były testem odwagi, wojowniczości i bezwzględności myśliwych. Takich cech wymagało polowanie na duże zwierzęta. Duże, czyli od sarny po… żubra.
.jpg "Sigurd Zabójca Fafnira – pogromca przerażającego smoka")
DR RENATA LEŚNIAKIEWICZ-DRZYMAŁA
Sigurd Zabójca Fafnira – pogromca przerażającego smoka
Według skandynawskich legend wywodził się od samego Odyna. Jako półsierota wychowywał się na dworze obcego władcy pod okiem kowala Regina. Kiedy dorósł, pomścił śmierć ojca i zdobył sławę nieustraszonego wojownika. Jego największym czynem było pokonanie budzącego grozę smoka Fafnira i zdobycie przeklętego skarbu. Zginął zdradzony przez bliskich. Jego legenda fascynowała jeszcze całe wieki później, inspirując Richarda Wagnera czy J.R.R. Tolkiena.
DR HAB. PROF. UŚ JAKUB MORAWIEC
Harald Sinozęby, król Danii
Podbił Norwegię i uczynił Duńczyków chrześcijanami. Skonsolidował terytorium królestwa Danii. Wojował z Cesarstwem i układał się ze Słowianami. Jego upadek sprawił, że w sagach przedstawiany był jako nieudolny król-tchórz. Panowanie Haralda Sinozębego z pewnością stanowiło przełom w dziejach średniowiecznej Danii. Dziś tego władcę możemy kojarzyć głównie jako użytkownicy technologii Bluetooth. Duński wynalazek swoją nazwą bezpośrednio nawiązują do przydomka Haralda.
DR KAMIL KAJKOWSKI
Maski z Opola... zdemaskowane
W bieżącym, 2021 roku mija 56 lat od momentu opublikowania dwóch zabytków znanych dziś jako maski z Opola. Mimo upływu czasu nikt dotąd nie wysunął żadnych wątpliwości w stosunku do takiej interpretacji tych zabytków. W literaturze nie znajdziemy pytań o to, CZY rzeczywiście były to obrzędowe nakrycia twarzy, natomiast tym, co zajmowało autorów opracowań na ten temat, było JAK i KIEDY, i GDZIE je wykorzystywano.
.jpg "Sokolnictwo we wczesnym średniowieczu")
MICHAŁ OSTROWSKI
Sokolnictwo we wczesnym średniowieczu
Polowanie z ptakami drapieżnymi – sokolnictwo – było we wczesnym średniowieczu nie tylko sposobem na pozyskiwanie żywności, ale również rozrywką zagwarantowaną dla elit. W dobie krucjat wręcz przerodziło się w popularny sport. Kto z was jednak wie, jak skomplikowana i różnorodna pod względem technik była to forma polowań? W sumie… nadal jest.
