Artykuły
Artykuły
.jpg)
DR HAB. PROF. UŚ JAKUB MORAWIEC
Wolin/Jomsborg w średniowiecznej literaturze skandynawskiej
Jedna z najbardziej doniosłych legend średniowiecznej Skandynawii – historia o wikingach z Jómsborga – ściśle wiąże się z pytaniem o charakter i wagę relacji słowiańsko-skandynawskich w średniowieczu. Bez względu na kontrowersje z tym zagadnieniem związane legenda jest intrygującym śladem tych relacji, wskazując jednocześnie na kluczową rolę emporium w Wolinie.

MICHAŁ OSTROWSKI
O drzewach i drewnie
Z jakiego drewna chatę postawić, a z jakiego łyżkę zrobić? Jakim drewnem kuchnię opalić, a które na tarczę się nada? Wiedza, która niegdyś była oczywista nawet dla najmłodszych, dziś zdaje się wiedzą tajemną. Co mieszkańcy słowiańskich grodów wiedzieli o drzewach?

PATRYK GUJDA
Źródła do religii wczesnośredniowiecznych Germanów
Jeśli spojrzeć na religie przedchrześcijańskiej Europy ściśle przez pryzmat źródeł, jakie po sobie pozostawiły, to poza mitologią klasyczną, irlandzką i nordycką nie zostanie wiele. Wierzenia plemion germańskich zamieszkujących kontynentalną Europę stanowią jednakże ciekawy przykład: choć niewiele jesteśmy w stanie dowiedzieć się ze źródeł bezpośrednich, to jednak nie brakuje dowodów na tożsamość ich mitologii z wersją skandynawską.

MARCIN SŁOWIK
O sztuce wojennej wczesnych Słowian według Bizantyjczyków
O sztuce wojennej ludów słowiańskich w najwcześniejszym ich okresie wiadomo wiele za sprawą autorów bizantyjskich. Na podstawie tych tekstów rysuje się obraz Słowian jako doświadczonych wojowników nauczonych przede wszystkim wojny partyzanckiej, wykorzystywania warunków terenowych oraz często stosujących zasadzki
.jpg)
DR KAMIL KAJKOWSKI
Religia Polan – „biała plama” na przedchrześcijańskiej mapie Europy? Część 2: Źródła nie tylko pisane
Zastanawiając się, dlaczego historycy z tak dużą rezerwą podejmują temat wierzeń mieszkańców dawnej Polski, pytaliśmy o brak takiej powściągliwości w studiach nad chrystianizacją tych ziem. I mimo że do pierwszego z tych problemów coraz częściej sięga się, korzystając z wyników prac wykopaliskowych, to dorobek archeologii religii wciąż pozostaje niezauważony. A szkoda.
.jpg)
MICHAŁ OSTROWSKI
Polowania na drobną zwierzynę
Nasi przodkowie we wczesnym średniowieczu (jak i w większości okresów historycznych) żyli w zgodzie z naturą. Drobną zwierzynę truli, łapali na lepy, w siatki, wnyki i pułapki. Brali też tylko tyle, ile było im trzeba. Z drobnej zwierzyny głównie futra, z których handlu słynęło państwo Mieszka I i Bolesława Chrobrego. Z większej – mięso i nie tylko.

DR PIOTR PRANKE
Niewolnictwo w Europie Środkowej w IX-XI wieku
W stuleciach IX-XI niewolnictwo na terenie Europy Środkowej było zjawiskiem powszechnym. Niewolnikami byli jeńcy pojmani podczas działań militarnych, ludzie przekazani na własność Kościołowi wraz z całymi rodzinami czy słudzy pracujący na rzecz władcy i wspólnot klasztornych we wsiach służebnych. Mimo skojarzeń ze starożytnym Rzymem – posiadało ono nieco inny charakter od antycznego.

MICHAŁ OSTROWSKI
Rzecz o rybakach we wczesnym średniowieczu
Tłuste, smaczne, postne. Łowione w wiklinowe kosze i na ostre ościenie. Ważne dla naszych przodków we wczesnym średniowieczu, choć ci, którzy zajmowali się ich dostarczaniem, nie byli zbyt szanowani, a nawet, nimi pogardzano. Dzielni, choć biedni – rybacy wczesnego średniowiecza łowili drobne śledzie oraz jesiotry o masie większej niż ówczesne krowy.

PATRYK GUJDA
Wojny saskie Karola Wielkiego
Wojny Karola Wielkiego z Sasami ciągnęły się, z krótkimi przerwami, przez znaczną część jego życia. Jego ambicją było nie tylko zabezpieczenie granic swojego państwa, ale trwałe podporządkowanie sobie sąsiadów. Konflikt odcisnął się wyraźnym piętnem na wizerunku tego władcy, a jego historia odegrała istotną rolę w kształtowaniu niemieckiej tożsamości w późniejszych wiekach.

MARTA GRACZYŃSKA
Dzieje katedry krakowskiej od XI do XIII w.
Kościół koronacyjny królów polskich i ich nekropolia, świątynia, której biskup przez kilka stuleci w historii Królestwa Polskiego był jednym z najważniejszych dostojników kościelnych w kraju. Tak kojarzy się katedra krakowska. Jej dzieje sięgają do roku 1000 i są niezwykle burzliwe. Wpłynęły na kształt świątyni, która do dziś góruje nad wzgórzem i miastem.