Artykuły
Artykuły
-gigant-z-cerne-abbas-(1200-x-676).jpg)
EWELINA SIEMIANOWSKA
Obsceniczny Gigant z wczesnego średniowiecza
Historycy i archeolodzy od dawna spierali się o to, kiedy powstał i kogo przedstawia Gigant z Cerne Abbas, będący najsłynniejszą z trzech figur utrwalonych w kredowym podłożu znanych z Wielkiej Brytanii. Pierwsze rezultaty prowadzonych od roku badań archeologicznych wskazują, że Olbrzyma należy łączyć ze wczesnym średniowieczem i prawdopodobnie z oporem pogańskich Anglosasów wobec chrystianizacji.

DR HAB. PROF. UŚ JAKUB MORAWIEC
Knut Wielki król Anglii, Danii i Norwegii
Bez wątpienia był władcą wybitnym, bardziej politykiem i dyplomatą niż wodzem. Nie tylko zdobył władzę w Anglii, ale utrzymał się na tamtejszym tronie przez blisko 20 lat. Stworzył północne imperium, które co prawda nie przetrwało po jego śmierci, ale trwale zaznaczyło się w dziejach Anglii i Skandynawii. Syn charyzmatycznego króla Swena i jego piastowskiej małżonki – Knut Wielki.

DR RENATA LEŚNIAKIEWICZ-DRZYMAŁA
O elfach i karłach we wczesnośredniowiecznej Europie północnej
Wśród istot nadprzyrodzonych znanych średniowiecznej kulturze Północy elfy i karły zajmowały ważne miejsce. W jednych źródłach przedstawiane jako blisko związane z bogami, w innych uchodziły za niebezpieczne czy wręcz demoniczne byty. Ich ambiwalentny wizerunek w skandynawskich i anglosaskich tekstach wpłynął na to, jak obie te rasy są przedstawiane we współczesnej popkulturze.

MICHAŁ OSTROWSKI
Na książęcych łowach
Polowania dla futer i skór, różniły się od łowów na dużego zwierza. Te pierwsze opierały się na sprycie, przebiegłości, wiedzy i fortelu, te drugie były testem odwagi, wojowniczości i bezwzględności myśliwych. Takich cech wymagało polowanie na duże zwierzęta. Duże, czyli od sarny po… żubra.
.jpg)
DR RENATA LEŚNIAKIEWICZ-DRZYMAŁA
Sigurd Zabójca Fafnira – pogromca przerażającego smoka
Według skandynawskich legend wywodził się od samego Odyna. Jako półsierota wychowywał się na dworze obcego władcy pod okiem kowala Regina. Kiedy dorósł, pomścił śmierć ojca i zdobył sławę nieustraszonego wojownika. Jego największym czynem było pokonanie budzącego grozę smoka Fafnira i zdobycie przeklętego skarbu. Zginął zdradzony przez bliskich. Jego legenda fascynowała jeszcze całe wieki później, inspirując Richarda Wagnera czy J.R.R. Tolkiena.

DR HAB. PROF. UŚ JAKUB MORAWIEC
Harald Sinozęby, król Danii
Podbił Norwegię i uczynił Duńczyków chrześcijanami. Skonsolidował terytorium królestwa Danii. Wojował z Cesarstwem i układał się ze Słowianami. Jego upadek sprawił, że w sagach przedstawiany był jako nieudolny król-tchórz. Panowanie Haralda Sinozębego z pewnością stanowiło przełom w dziejach średniowiecznej Danii. Dziś tego władcę możemy kojarzyć głównie jako użytkownicy technologii Bluetooth. Duński wynalazek swoją nazwą bezpośrednio nawiązują do przydomka Haralda.

DR KAMIL KAJKOWSKI
Maski z Opola... zdemaskowane
W bieżącym, 2021 roku mija 56 lat od momentu opublikowania dwóch zabytków znanych dziś jako maski z Opola. Mimo upływu czasu nikt dotąd nie wysunął żadnych wątpliwości w stosunku do takiej interpretacji tych zabytków. W literaturze nie znajdziemy pytań o to, CZY rzeczywiście były to obrzędowe nakrycia twarzy, natomiast tym, co zajmowało autorów opracowań na ten temat, było JAK i KIEDY, i GDZIE je wykorzystywano.
.jpg)
MICHAŁ OSTROWSKI
Sokolnictwo we wczesnym średniowieczu
Polowanie z ptakami drapieżnymi – sokolnictwo – było we wczesnym średniowieczu nie tylko sposobem na pozyskiwanie żywności, ale również rozrywką zagwarantowaną dla elit. W dobie krucjat wręcz przerodziło się w popularny sport. Kto z was jednak wie, jak skomplikowana i różnorodna pod względem technik była to forma polowań? W sumie… nadal jest.
.jpg)
DR MICHAŁ BOGACKI, DR ŁUKASZ KACZMAREK
„Grób Piasta” i inne tajemnice przedchrześcijańskiego Gniezna
Gnieźnieńska Góra Lecha, miejsce gdzie stoi dziś Bazylika prymasowska Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, jedno z najstarszych i najważniejszych miejsc związanych z chrześcijaństwem w Polsce, kryje w sobie wiele tajemnic. Niezwykle interesujące są te, które wiążą owo miejsce z przedchrześcijańskimi kultami pogańskimi i legendarnymi początkami dynastii piastowskiej, a przede wszystkim tajemniczy kopiec.

RADOSŁAW TEICHERT
Bizancjum i pierwsza krucjata
Pierwsza krucjata kojarzy nam się przede wszystkim z synodem w Clermont, okrzykiem „Deus Vult” i europejskim rycerstwem zdobywającym Jerozolimę. Równie ważnym wydarzeniem była ona dla walczącego wówczas o przetrwanie Cesarstwa Bizantyjskiego. Jednak w oczach jego mieszkańców armia idąca pod symbolem krzyża była nieznanym wcześniej ewenementem, na który nie do końca wiedziano jak zareagować.